Όταν ο φασισμός κουνάει την ουρά του

Την Πέμπτη 24 Γενάρη και στο πλαίσιο της έξαρσης του εθνικιστικού εσμού, στο ΕΠΑΛ Αιγάλεω προχώρησαν σε κατάληψη. Μη φανταστεί κανείς μαζική. Επρόκειτο για καμιά τριανταριά άτομα διαφόρων ηλικιών με επικεφαλής έναν 35χρονο. Θα μπορούσε κανείς να αναμασήσει το επιχείρημα ότι ίσως έχουμε να κάνουμε με εγκλωβισμένους πατριώτες σε έναν κεκαλυμμένο φασιστογενή πατερναλισμό αν δεν βρίσκονταν ανενόχλητα στους τοίχους του σχολείου στοχάδια και αγκυλωτοί σταυροί.

Η κατάληψη κράτησε για ένα βράδυ αλλά στην ουσία εδώ συναντάμε ένα είδος ιδεολογικής ηγεμονίας που έχει εμφανιστεί τους τελευταίους μήνες -και σε σχολεία στο Αιγάλεω- και ήρθε για να μείνει πολύ περισσότερο. Δεν είναι επί του παρόντος ζητούμενο μια ερμηνεία για την όξυνση του φαινομένου και η σχέση της σοσιαλδημοκρατίας με αυτό, στο πλαίσιο συσπείρωσης ενός αντιδεξιού μετώπου προς προεκλογική "αξιοποίηση". Ο φασισμός είναι εδώ, δεν πήγε πουθενά, απλώς, πότε λουφάζει και πότε δηλώνει εκκωφαντική παρουσία, ανάλογα με την όξυνση των κοινωνικών και ταξικών αντιθέσεων και πάντα σε σχέση με την επιδίωξη ενός πολέμου μεταξύ των φτωχών. Και δεν μιλάμε για τον χρυσαυγιτισμό αλλά για έναν φασισμό που συμπυκνώνει τα διάχυτα ρατσιστικά και εθνικιστικά χαρακτηριστικά σε μια "ιδεολογία" του μίσους, της ηθελημένης και επίμονης άγνοιας, της αποδοχής της ωμής και αδιάλλακτης βίας.

Δεν είναι μόνο τα παιχνίδια της εξουσίας (βλέπε "συμφωνία των Πρεσπών") αλλά η εξουσία η ίδια που αποτελεί την μήτρα αυτής της ιδεολογίας καθώς εγγενής της λειτουργία είναι η καλλιέργεια και ο χειρισμός όλων αυτών των χαρακτηριστικών. Καθώς γινόμαστε μάρτυρες αυτές τις μέρες των αναφορών στο Ολοκαύτωμα με αφορμή την επέτειο απελευθέρωσης των ναζιστικών στρατοπέδων συγκέντρωσης από τις συμμαχικές δυνάμεις, το θυμικό μπερδεύεται με την απαραίτητη ψυχραιμία που χρειάζεται για να αντιμετωπιστεί αυτός ο εφιάλτης καθώς σηκώνει κεφάλι για μια ακόμη φορά, όχι για να κυριαρχήσει μόνο στα όνειρά μας ως φευγαλέα υπενθύμιση της πανταχού παρουσίας της "κοινοτοπίας του κακού", αλλά για να κυριαρχήσει στην ίδια μας την πραγματικότητα.

Ίσως έχει αδυνατίσει η ισχύς της αναφοράς σε ένα Αιγάλεω των προσφύγων και της αντίστασης αφού η κοινωνία της πραγμοποίησης και του αυτοκαταστροφικού εξατομικισμού έχει κατορθώσει να εξαφανίσει όχι μόνο τις μνήμες αλλά και οτιδήποτε θα είχε σημασία έξω και πέρα από την άμεση εμπειρία των υπηκόων. Στο "εδώ και τώρα" μιας αναζήτησης νοήματος και περιεχομένων απέναντι σε μια ρευστή και συγχυσμένη πραγματικότητα, θεωρείται επαναστατική η αγοραία και εύκολη επιλογή από τα ιδεολογικά ράφια της εξουσίας με τον ρατσισμό και τον εθνικισμό, σε πρώτο πλάνο, ενδεδυμένους με έναν ριζοσπαστικό και αντιστασιακό μανδύα.

Χρειάζεται η παρουσία ενός αντιφασισμού με όρους που να προκαλούν την άμεση κοινωνική εμπειρία, να αντιμετωπίζουν τον χρυσαυγιτισμό με όρους φυσικής συντριβής (στο βαθμό που η δύναμη είναι το ρητορικό συνεκτικό του στοιχείο) και να αποδομούν τα εθνικιστικά και ρατσιστικά χαρακτηριστικά με κάθε τρόπο, κάθε στιγμή και οπουδήποτε εκδηλώνονται.